Sinds we door de veranderde wetgeving alle soorten Europese vogels mogen houden mist voorzien van de juist ringen, had ik mijn zinnen gezet op een koppel haakbekken. In België zag je deze vogels zo nu en dan op tentoonstellingen wat mij dan het meest opviel aan deze vogels was de rust waarmee ze zicht showden in de Tentoonstellings kooi. Dus een koppel haakbekken moest er komen, eer je dergelijke vogels aanschaft wil je toch wel wat meer van ze weten dan blijkt dat er nog maar weinig artikelen over deze vogels bestaan in oude uitgaven van de K.E.V. vond ik wat informatie. Contact gezocht met een kweker van deze vogels en gevraagd of ik een koppel kon kopen het duurde tot eind 1998 eer de heer moyart belde dat ik een koppel kon komen halen het was toen half december de vogels werden direct in de volière geplaatst waar ze samen bleven. De afmetingen zijn binnen gedeelte 1.3m lang 0.85 breed en 2.2 m hoog aansluitend een buiten volière van 2 m lang 0.85 breed en 2.2 hoog. Bodem bedekking binnen bestaat uit beuken snippers en buiten een betonvloer voorzien van een laag schelpen grit.foto man en pop haakbek

Noel had het nodige over deze vogels verteld; voeding, nest gewoonte en dergelijke.

Voeding was al het eerste probleem voor deze vogels ze worden meestal gehouden op een gewone wildzang mengeling, of kanarie mengeling maar als je naar de vorm van de snavel kijkt zie je dat ze zeker ook grovere zaden eten, dus eerst een andere zaad mengeling voor de vogels gezocht de firma Verselle laga brengt een speciale haakbeken mengeling van Blattner op de markt de haakbekken dan het goed op deze mengeling. Onkruiden verstrek ik ook aan deze vogels afhankelijk van de tijd van het jaar paardebloem knoppen, teunisbloem, zuring, en bijvoet. Takken van de hazelaar, pruim appel of peer, elzen takken met proppen en wilgen katjes. Ziek zijn ze nog geen dag geweest ze krijgen 2 maal per jaar een kuur met esb 3, waar ze wel gevoelig voor zijn is schurft aan de poten maar dit is goed tebestijden door de poten meermaals met vaseline in tesmeren, en enkele druppels anti lucht pijpmijt van bogena in de nek te druppelen. Ook zijn haakbekken erg gevoelig voor pokken ik ent de vogels hiervoor met entstof die voor kanaries gebruikt word.

In het voorjaar van 1999 werd een nest gelegenheid bij de vogels gehangen en kokosvezel als nest materiaal verstrekt de pop sleepte wel wat met nest materiaal maar tot nestbouw en eieren kwam het niet de man zong zo nu en dan. De vogel blijven altijd samen wat geen problemen geeft. De vogels krijgen ook regelmatig een ruim bad waar ze meestal direct gebruik van maken ze zijn dan zo nat dat ze nog nauwelijks kunnen vliegen, ook nemen ze graag een zonnebad net als goudvinken.

Het voorjaar brak aan en er veranderende duidelijk wat bij de haakbekken de man zong nu van s’morgens tot s’avonds laat   Ook het gedrag van de pop veranderende duidelijk ze werd de baas in de volière en bij de etens bak, de takken van de wilgen katjes die in de volière hingen werden finaal door haar gesloopt zou het dit jaar dan lukken haakbekken te kweken.   Begint mei de nest gelegenheid in kooi opgehangen dit bestaat uit een plankje van 25 x 25 cm als bodem met daarin een rond gat zodat daar een nestkom in past van 16 cm doorsnee zeker niet kleiner voorzien van een touw nest. Aan de bodem op een van de zijden brengen een plankje aan van 25 x 7 cm voor bevestiging aan de wand. Rond het nest hoef je geen groen of kunstgroen aanbrengen de pop sloop alles ze overziet graag alles wat in haar buurt gebeurt zorg er wel voor dat het nest goed vast zit.

14 mei begint de pop met nestmateriaal te slepen het nest word op een wat donkere plaats gemaakt de man zong nu bijna constant en zette zijn veren op de kop hierbij op. 16 mei nam ik voor de eerste keer een paring waar, dit gebeurt op de bodem van de volière en niet op de stok zoals bij de meeste andere vogels. 18 mei lag het eerste ei in het nest wat nog niet half klaar was gelukkig was de nestkom voorzien van een touw nest de pop bouwde echter gewoon veder aan het nest, zondag 21 mei was het nest volledig klaar en begon ze met broeden 22 mei 5 eieren in het nest. De eieren werden niet geraapt. Nest controle is bij deze vogels geen enkel probleem de pop zit op de rand van het nest terwijl ik met mijn hand in het nest zit. Zondag 28 mei bleek bij nest controle dat 2 van de 5 eieren bevrucht waren het begin was er. De man voert de pop regelmatig op het nest en gaat er soms bij zitten dit verloopt allemaal nog zonder problemen, in de tweede week kreeg de man regelmatig van de pop op zijn kop wanneer hij weer eens uitbundig zat tezingen in de buiten volière zaterdags de dag voordat de eieren uit moeten komen keert de rust terug. Zondag morgen liggen er twee jongen in het nest ze lijken op jonge goudvinken. Eivoer wat de vogels krijgen bestaat uit kiemzaad pinky’s en een deel konacorn en een deel brid mix met een hard gekookt ei en beschuitmeel dit wordt door de vogels goed opgenomen. Daar de jongen erg hard groeien is een eivoer met een hoog eiwit gehalte noodzakelijk.

De man voerde vanaf de eerste dag goed mee. Ook werden nu witte meelwormen en meelworm poppen genomen. 8 juni jaagt de pop constant achter de man aan dit blijft duren en naar de jongen kijken ze niet meer om, de man uit gevangen en in een grote T.T. kooi in de gang pad geplaatst zodat ze elkaar konden zien, voor de man was het plaatsen in de kooi geen straf hij bleef gewoon zingen. De jongen met de spuit bijgevoerd gelukkig ging de pop weer op het nest om de jongen warm tehouden en ook voerde ze de jongen weer.

9 juni de jongen zijn nu 5 dagen oud tijd om te ringen de ringen voorzien van stukje ventielslang iets wat ik normaal nooit doe maar de haakbek houd zijn nest zo schoon dat ik geen risico neem het ringen zelf geeft problemen. 12juni de man weer bij de pop gelaten ze hing meer aan het gaas dan dat ze naar haar jongen keek, de man gaat direct naar het voer bak en even later zit hij de jongen te voeren.   2 dagen later gaat het weer mis de man weer uitgevangen, hij bleef achter de pop aan zitten om met haar te paren het was zo erg dat de pop in een hoekje op de bodem zat en zich niet meer durfde bewegen zodra ze dit deed dook de man erbovenop als ik niet zou in gerijpen zou dit de dood van de man of de pop beteken het was toen net zo warm.   17 juni zie ik de pop weer met kokos vezel slepen het liefst gebruikt ze de gebleekt uitvoering hiervan. De man er bij gelaten en direct volgt een paring. De jongen liggen nog in het nest dus een nieuw nest opgehangen, direct begint ze met de nestbouw de man voert de jongen verder. 18 juni vliegen de jongen uit hoewel van uitvliegen eigelijk ging sprake is ze laten zicht zo uit het nest vallen, zorg er voor dat de jongen van de grond kunnen komen wanneer ze op de grond blijven speren ze niet dit ondanks de oude vogels voer aanbieden, ik heb een rekje en enkele stenen in de volière geplaatst wat verder opvalt is dat het ene jong duidelijk groter is dan het andere.

Waarom de pop een nieuw nest bouwt is mij een raadsel het oude nest is nog zo schoon dat het lijkt of het niet gebruikt is, de oude vogels dragen alle mest weg. 20 juni legt de pop het eerste ei van het tweede legsel nog twee eieren volgen in het nest het vierde ei word vanaf de stok gelegd is dus kapot. Dit komt waarschijnlijk door dat te man weer er fel is, eet misschien zelf meer pinky’s dan dat hij aan de jongen voert de man weer maar uitgevangen en afwachten wat er gaat gebeuren de pop gaat niet tot broeden over maar zorgt wel voor de jongen. Dan denk je einde kweek seizoen van de haakbek daar in de informatie die over deze vogels bestaat ze een hooguit twee broedsels per jaar hebben, maar 2 jongen is beter dan niets. Groot was dan ook de verrassing toen ik 29 juni in de volière kwam en de pop op het nest aantrof eerst denk je dan eieren te vroeg weg gehaald, toen de pop even later van het nest was gekeken daar lag weer een ei er volgenden er nu 3 zodat dit legsel uit 4 eieren bestaat de pop gaat nu broeden. De jongen beginnen op een leeftijd van 4 weken ook zelf wat te eten, maar als ze de kans krijgen bedelen ze bij de man die ze dan ook wat toe stopt Alles verloopt zoals bij het eerst legsel de man zingt volop en krijgt dus weer regelmatig op zijn kop. De pop zit weer vast te broeden word daarbij regelmatig gezelschap gehouden door een van de jongen waarschijnlijk een pop de andere is een man.   Zelfs wanneer er foto’s gemaakt worden van een afstand van 80 cm met flits licht komt ze nog niet van het nest. 15 juli waren er 2 van de 4 eieren uitgekomen, 16 juli waren er 3 jongen het 4e ei is niet uitgekomen de eerste 2 jongen groeien weer als kool het derde jong blijft achter en is 19 juli s’morgens dood de 2 overgebleven jongen worden 20 juli geringd, de ringen worden weer voorzien van een stukje ventielslang. De jongen van het eerste nest die nu 6 weken oud zijn zitten nog steeds bij de oude vogels en worden met rust gelaten. Wanneer ik nieuw eivoer neer zet komt eerst de pop eten en dan de twee jongen als de man dan ook komt bedelen ze direct bij hem om voedsel wat ze nog steeds van hem krijgen. De dood van het derde jong wijt ik volledig aan mij zelf ik had de hoeveelheid pinky’s op moeten voeren omdat de jongen van het eerste nest hier ook volop van eten. Zondag 23 juli lag een jong dood op de grond naar de reden kan ik alleen maar raden de buurman had tegen de muur beton tegels gezet wat met het nodig lawaai gepaard ging misschien is de pop daar van geschrokken en is bij het wegvliegen het jong uit het nest gevallen of misschien is het jong niet gevoerd en daar door dood gegaan. De man is nu zwaar in de rui en help de pop niet bij het voeren van de jonge hij voerde de eerste ronde juist wel mee en beter dan de pop. Wat opvalt is dat de pop nu bijzonder tam is als ze op het plankje bij het nest zit neemt ze zowel van mij als van mijn vrouw pinky’s uit de hand aan, dit dat ze zo zacht dat je nauwelijks voelt dat ze het tussen je vingers uit pakt. Ik hoop dat ik het overgebleven jong wel op stok komt zondag 30 juli is het over gebleven jong uit het nest en een paar uur later zit het al op het laddertje en word door de pop gevoerd, zodat ik nu wel durf te zeggen dat dit kweek seizoen met 3 jonge haakbekken afgesloten kan worden, de eerste 2 jongen zijn bijna niet meer van de oude vogels te onderscheiden alleen aan de kop vorm en kleur is het verschil nog te zien. Dat het terecht is de ringen van een stukje ventiel slang te voorzien bleek zaterdag 29 juli toen Frans Pijnen dia’s kwam maken om zijn verzameling aan te vullen, voor deze gelegenheid werd het nest van de muur geschroefd om buiten te kunnen fotograferen de schroef waarmee het nest vast zat werd in de etensbak gelegd toen we terug kwamen was de schroef weg deze was door de vogels mee genomen naar de buiten volière en door het gaas naar buiten gewerkt, met de ringen zullen deze vogels op dezelfde mannier omgaan. Vrijdag morgen 25 aug. Lag plotseling een van de oudste jongen dood zonder een direct aanwijsbare reden, de avond er voor hadden we nog naar de vogels staan kijken toen ze buiten zaten, je kon duidelijk zien dat het een man en een pop waren. Het dode jong was niet mager had geen vergrote lever of op gezette darmen, hij lag dood met een zaad korrel nog in zijn snavel het leek wel of hij door een hart aanval om het leven gekomen was. Begin oktober is mijn kweekman door een infectie met het pokken virus gestorven, de infectie zat in de keel waardoor de vogel eigenlijk de honger dood is gestorven, hij kon niet meer voldoende voedsel tot zich nemen. ( De haakbekken worden nu geënt) Toen de vogel op een morgen dood lag zaten de jonge vogels en de oude pop naast hem op de grond. De vogels wisten schijnbaar goed dat hij dood was want nadat ik de dode man had weggehaald heb ik ze niet meer om hem horen roepen, toen ik enkele dagen daarvoor met de man naar de dieren arts was hebben ze constant zitten roepen. Voor mensen die de haakbek niet kennen denken misschien wat een vreemd verhaal, maar kwekers van de haakbek zullen mijn verhaal kunnen bevestigen het zijn zeer sociale vogels. Onder tussen ben ik weer in bezit van een nieuwe man ik hoop hiermee in het nieuwe kweek seizoen resultaat te halen.

Conclusie ik hoop dat dit artikel ertoe mag bijdragen dat meer mensen deze mooie vogels gaan houden en kweken, het zijn niet de makkelijkste vogels zeker in de broedtijd er is veel tijd nodig voor observatie maar het zijn wel vogels waar men veel plezier aan kan beleven door hun rustige aard en ze worden zeer vertrouwelijk worden met hun verzorgers.

Piet de Dreu